• Tetun
  • Bahasa Indonesia
  • English
  • Português
  • Login
No Result
View All Result
Media ONE Timor
Segunda-feira, 19 Maiu 2025
  • Veranda
  • Arte
    PR Horta: Pura Giri Natha Taibessi Sei Sai Fatin Turizmu ‘Bali-Dili’

    PR Horta: Pura Giri Natha Taibessi Sei Sai Fatin Turizmu ‘Bali-Dili’

  • Desportu
    MJDAK Sei Aloka U$200,022.55 ba Transmisaun Jogu CPLP

    MJDAK Sei Aloka U$200,022.55 ba Transmisaun Jogu CPLP

    Drag Bike Hamutuk Klase 14 Halai Taru Motor Iha Oekusi

    Drag Bike Hamutuk Klase 14 Halai Taru Motor Iha Oekusi

    Delegasaun Asian Games Na’in 56 Kumprimenta PR Horta

    Delegasaun Asian Games Na’in 56 Kumprimenta PR Horta

    SEJD Atribui Sertifikadu Apresiasaun Ba Media Na’in no Jornalista

    SEJD Atribui Sertifikadu Apresiasaun Ba Media Na’in no Jornalista

  • Edukasaun
    Media 16 Partisipa Formasaun Kona-ba Kuidadu an Iha Espasu Online

    Media 16 Partisipa Formasaun Kona-ba Kuidadu an Iha Espasu Online

    Impaktu Husi Mudansa Klimatika,  Oxfam Apoiu AJTL Hala’o Atividade Jornalistiku

    Impaktu Husi Mudansa Klimatika, Oxfam Apoiu AJTL Hala’o Atividade Jornalistiku

    Antes Ezame Finál, UNTL Fahe Ona Buletin Rejistrasaun

    Antes Ezame Finál, UNTL Fahe Ona Buletin Rejistrasaun

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

  • Ekonomia
    Timoroan 400 Tuir Formasaun Emprendedorizmu

    Timoroan 400 Tuir Formasaun Emprendedorizmu

    Diversifikasaun Ekonomia – Kriasaun Empregu, Prioridade Ba SECoop

    Diversifikasaun Ekonomia – Kriasaun Empregu, Prioridade Ba SECoop

    Pesti Estraga Batar Iha Sakato, SRAPPF RAEOA La Simu Pedidu Eskrita

    Pesti Estraga Batar Iha Sakato, SRAPPF RAEOA La Simu Pedidu Eskrita

    Kontenti Ho Konservasaun Bee, Komunidade Agradese Ba Tilofe

    Kontenti Ho Konservasaun Bee, Komunidade Agradese Ba Tilofe

  • Justisa
    Kontribui Rekonsiliasaun Nasionál, Valoriza Pasadu Moruk Masakre Santa Krus

    Kontribui Rekonsiliasaun Nasionál, Valoriza Pasadu Moruk Masakre Santa Krus

    Kazu Barak Kona-ba Disputa Rai,  Realiza Sensibilizasaun  Dekretu Lei

    Kazu Barak Kona-ba Disputa Rai, Realiza Sensibilizasaun Dekretu Lei

    Ahi Sunu Mutuk Bis  Babadok Express

    Ahi Sunu Mutuk Bis Babadok Express

    APC Rejistu Ahi Han Uma 32, Na’in 2 Kanek-Na’in Ida Lakon Vida

    APC Rejistu Ahi Han Uma 32, Na’in 2 Kanek-Na’in Ida Lakon Vida

  • Mundu
    PR Ramos Horta-PM Xanana Kumprimenta Sultan Hassanal Liu Husi Secoms

    PR Ramos Horta-PM Xanana Kumprimenta Sultan Hassanal Liu Husi Secoms

    Subida Nível Tasi Halakon Illa Kiik Balun, PM Xanana Husu SIDS Unidu

    Subida Nível Tasi Halakon Illa Kiik Balun, PM Xanana Husu SIDS Unidu

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

    PM Xanana Sei Partisipa Simeira ASEAN Iha Melbourne

    PM Xanana Sei Partisipa Simeira ASEAN Iha Melbourne

  • Munisipiu
    KI Realiza Sorumutuk Ho Jornalista Destakadu iha RAEOA

    KI Realiza Sorumutuk Ho Jornalista Destakadu iha RAEOA

    Ahi Han Uma 12 Iha Oekusi no Na’in Rua Kanek

    Ahi Han Uma 12 Iha Oekusi no Na’in Rua Kanek

    Komunidade Iha Munisipiu 7, Kona Dezastre Naturais

    Komunidade Iha Munisipiu 7, Kona Dezastre Naturais

    Sabadu Aleluia Sarani Tenke Halo Reflesaun

    Sabadu Aleluia Sarani Tenke Halo Reflesaun

  • Notisias
    Veteranu Dudu Fila Hikas Ba Aman Maromak Nia Kadunan Santu

    Veteranu Dudu Fila Hikas Ba Aman Maromak Nia Kadunan Santu

    Kareta Tula Papa Fransisco Iha Timor-Leste, Sei Konvoi Husi Lecidere Ba Tasi-tolu

    Kareta Tula Papa Fransisco Iha Timor-Leste, Sei Konvoi Husi Lecidere Ba Tasi-tolu

    Família 385 Afetadu Dezastre Naturais, Na’in Ida Lakon Vida No Na’in Ida Kanek

    Família 385 Afetadu Dezastre Naturais, Na’in Ida Lakon Vida No Na’in Ida Kanek

    Média Plataforma Dijitál 12 Asina Kontratu Públisidade Ho Secoms

    Média Plataforma Dijitál 12 Asina Kontratu Públisidade Ho Secoms

  • Opiniaun
    Gembala Terakhir Di Hari Paskah

    Bibi-Atan Ikus Iha Loron Páskua

    Demokrasia Iha Odamatan ‘Government Of The People No Government By The People’

    Demokrasia Iha Odamatan ‘Government Of The People No Government By The People’

    KONFLITU ISRAELO-PALESTINO HUSI PRESPETIVA TIMOR-LESTE NO TIMOR-OAN SIRA

    KONFLITU ISRAELO-PALESTINO HUSI PRESPETIVA TIMOR-LESTE NO TIMOR-OAN SIRA

    Observasaun no Analiza ba Orsamentu Jerál Estadu 2025 (Setór Agrikultura kontinua la sai Prioridade)

    Observasaun no Analiza ba Orsamentu Jerál Estadu 2025 (Setór Agrikultura kontinua la sai Prioridade)

  • Politika
    Kansela Konstrusaun Estrada Alas, Juventude no Estudante Lamenta

    Kansela Konstrusaun Estrada Alas, Juventude no Estudante Lamenta

    PR Horta Husu Halo Remodelasaun,  PM Xanana Mantein To’o Tinan 2028

    PR Horta Husu Halo Remodelasaun, PM Xanana Mantein To’o Tinan 2028

    Kestiona Kapasidade Lú Olo-Marii Alkatiri, Militante Fretilin Hato’o Petisaun

    Kestiona Kapasidade Lú Olo-Marii Alkatiri, Militante Fretilin Hato’o Petisaun

    TL Sai  Observador Iha Enkontru Entre Ministru Defeza ASEAN

    TL Sai Observador Iha Enkontru Entre Ministru Defeza ASEAN

  • Saude
    Salvaguarda Ai-moruk no Vasina Krítiku,  Transformasaun Verde Pasífiku Hetan Lansa

    Salvaguarda Ai-moruk no Vasina Krítiku, Transformasaun Verde Pasífiku Hetan Lansa

    Fornese Ai-han Nutritivu,  Hamenus Malnutrisaun

    Fornese Ai-han Nutritivu, Hamenus Malnutrisaun

    Maioria Inan Isin Rua Partus Iha Uma, Komunidade Lamenta Estrada Aat

    Maioria Inan Isin Rua Partus Iha Uma, Komunidade Lamenta Estrada Aat

    Konsulta Popular Lori Marciana  Ba Sofrementu Fiziku

    Konsulta Popular Lori Marciana Ba Sofrementu Fiziku

  • Veranda
  • Arte
    PR Horta: Pura Giri Natha Taibessi Sei Sai Fatin Turizmu ‘Bali-Dili’

    PR Horta: Pura Giri Natha Taibessi Sei Sai Fatin Turizmu ‘Bali-Dili’

  • Desportu
    MJDAK Sei Aloka U$200,022.55 ba Transmisaun Jogu CPLP

    MJDAK Sei Aloka U$200,022.55 ba Transmisaun Jogu CPLP

    Drag Bike Hamutuk Klase 14 Halai Taru Motor Iha Oekusi

    Drag Bike Hamutuk Klase 14 Halai Taru Motor Iha Oekusi

    Delegasaun Asian Games Na’in 56 Kumprimenta PR Horta

    Delegasaun Asian Games Na’in 56 Kumprimenta PR Horta

    SEJD Atribui Sertifikadu Apresiasaun Ba Media Na’in no Jornalista

    SEJD Atribui Sertifikadu Apresiasaun Ba Media Na’in no Jornalista

  • Edukasaun
    Media 16 Partisipa Formasaun Kona-ba Kuidadu an Iha Espasu Online

    Media 16 Partisipa Formasaun Kona-ba Kuidadu an Iha Espasu Online

    Impaktu Husi Mudansa Klimatika,  Oxfam Apoiu AJTL Hala’o Atividade Jornalistiku

    Impaktu Husi Mudansa Klimatika, Oxfam Apoiu AJTL Hala’o Atividade Jornalistiku

    Antes Ezame Finál, UNTL Fahe Ona Buletin Rejistrasaun

    Antes Ezame Finál, UNTL Fahe Ona Buletin Rejistrasaun

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

  • Ekonomia
    Timoroan 400 Tuir Formasaun Emprendedorizmu

    Timoroan 400 Tuir Formasaun Emprendedorizmu

    Diversifikasaun Ekonomia – Kriasaun Empregu, Prioridade Ba SECoop

    Diversifikasaun Ekonomia – Kriasaun Empregu, Prioridade Ba SECoop

    Pesti Estraga Batar Iha Sakato, SRAPPF RAEOA La Simu Pedidu Eskrita

    Pesti Estraga Batar Iha Sakato, SRAPPF RAEOA La Simu Pedidu Eskrita

    Kontenti Ho Konservasaun Bee, Komunidade Agradese Ba Tilofe

    Kontenti Ho Konservasaun Bee, Komunidade Agradese Ba Tilofe

  • Justisa
    Kontribui Rekonsiliasaun Nasionál, Valoriza Pasadu Moruk Masakre Santa Krus

    Kontribui Rekonsiliasaun Nasionál, Valoriza Pasadu Moruk Masakre Santa Krus

    Kazu Barak Kona-ba Disputa Rai,  Realiza Sensibilizasaun  Dekretu Lei

    Kazu Barak Kona-ba Disputa Rai, Realiza Sensibilizasaun Dekretu Lei

    Ahi Sunu Mutuk Bis  Babadok Express

    Ahi Sunu Mutuk Bis Babadok Express

    APC Rejistu Ahi Han Uma 32, Na’in 2 Kanek-Na’in Ida Lakon Vida

    APC Rejistu Ahi Han Uma 32, Na’in 2 Kanek-Na’in Ida Lakon Vida

  • Mundu
    PR Ramos Horta-PM Xanana Kumprimenta Sultan Hassanal Liu Husi Secoms

    PR Ramos Horta-PM Xanana Kumprimenta Sultan Hassanal Liu Husi Secoms

    Subida Nível Tasi Halakon Illa Kiik Balun, PM Xanana Husu SIDS Unidu

    Subida Nível Tasi Halakon Illa Kiik Balun, PM Xanana Husu SIDS Unidu

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

    Reinu Unido Sei Loke Embaixada Britanika Permanente

    PM Xanana Sei Partisipa Simeira ASEAN Iha Melbourne

    PM Xanana Sei Partisipa Simeira ASEAN Iha Melbourne

  • Munisipiu
    KI Realiza Sorumutuk Ho Jornalista Destakadu iha RAEOA

    KI Realiza Sorumutuk Ho Jornalista Destakadu iha RAEOA

    Ahi Han Uma 12 Iha Oekusi no Na’in Rua Kanek

    Ahi Han Uma 12 Iha Oekusi no Na’in Rua Kanek

    Komunidade Iha Munisipiu 7, Kona Dezastre Naturais

    Komunidade Iha Munisipiu 7, Kona Dezastre Naturais

    Sabadu Aleluia Sarani Tenke Halo Reflesaun

    Sabadu Aleluia Sarani Tenke Halo Reflesaun

  • Notisias
    Veteranu Dudu Fila Hikas Ba Aman Maromak Nia Kadunan Santu

    Veteranu Dudu Fila Hikas Ba Aman Maromak Nia Kadunan Santu

    Kareta Tula Papa Fransisco Iha Timor-Leste, Sei Konvoi Husi Lecidere Ba Tasi-tolu

    Kareta Tula Papa Fransisco Iha Timor-Leste, Sei Konvoi Husi Lecidere Ba Tasi-tolu

    Família 385 Afetadu Dezastre Naturais, Na’in Ida Lakon Vida No Na’in Ida Kanek

    Família 385 Afetadu Dezastre Naturais, Na’in Ida Lakon Vida No Na’in Ida Kanek

    Média Plataforma Dijitál 12 Asina Kontratu Públisidade Ho Secoms

    Média Plataforma Dijitál 12 Asina Kontratu Públisidade Ho Secoms

  • Opiniaun
    Gembala Terakhir Di Hari Paskah

    Bibi-Atan Ikus Iha Loron Páskua

    Demokrasia Iha Odamatan ‘Government Of The People No Government By The People’

    Demokrasia Iha Odamatan ‘Government Of The People No Government By The People’

    KONFLITU ISRAELO-PALESTINO HUSI PRESPETIVA TIMOR-LESTE NO TIMOR-OAN SIRA

    KONFLITU ISRAELO-PALESTINO HUSI PRESPETIVA TIMOR-LESTE NO TIMOR-OAN SIRA

    Observasaun no Analiza ba Orsamentu Jerál Estadu 2025 (Setór Agrikultura kontinua la sai Prioridade)

    Observasaun no Analiza ba Orsamentu Jerál Estadu 2025 (Setór Agrikultura kontinua la sai Prioridade)

  • Politika
    Kansela Konstrusaun Estrada Alas, Juventude no Estudante Lamenta

    Kansela Konstrusaun Estrada Alas, Juventude no Estudante Lamenta

    PR Horta Husu Halo Remodelasaun,  PM Xanana Mantein To’o Tinan 2028

    PR Horta Husu Halo Remodelasaun, PM Xanana Mantein To’o Tinan 2028

    Kestiona Kapasidade Lú Olo-Marii Alkatiri, Militante Fretilin Hato’o Petisaun

    Kestiona Kapasidade Lú Olo-Marii Alkatiri, Militante Fretilin Hato’o Petisaun

    TL Sai  Observador Iha Enkontru Entre Ministru Defeza ASEAN

    TL Sai Observador Iha Enkontru Entre Ministru Defeza ASEAN

  • Saude
    Salvaguarda Ai-moruk no Vasina Krítiku,  Transformasaun Verde Pasífiku Hetan Lansa

    Salvaguarda Ai-moruk no Vasina Krítiku, Transformasaun Verde Pasífiku Hetan Lansa

    Fornese Ai-han Nutritivu,  Hamenus Malnutrisaun

    Fornese Ai-han Nutritivu, Hamenus Malnutrisaun

    Maioria Inan Isin Rua Partus Iha Uma, Komunidade Lamenta Estrada Aat

    Maioria Inan Isin Rua Partus Iha Uma, Komunidade Lamenta Estrada Aat

    Konsulta Popular Lori Marciana  Ba Sofrementu Fiziku

    Konsulta Popular Lori Marciana Ba Sofrementu Fiziku

No Result
View All Result
Media ONE Timor
No Result
View All Result
Home Ekonomia

Pesti Estraga Batar Iha Sakato, SRAPPF RAEOA La Simu Pedidu Eskrita

Lamentasaun Xefe Suku Nipane

husi Suzana Cardoso
30/01/2025
iha Ekonomia
0
Pesti Estraga Batar Iha Sakato, SRAPPF RAEOA La Simu Pedidu Eskrita

Sekretaria SRAPPF RAEOA, Filomena Sila hala'o konferensia imprensa hodi esplika asuntu toos nian ba Jornalista hirak ne'ebé hala'o media tour iha enklave ne'e.

62
SHARES
82
VIEWS
Fahe iha FacebookFahe iha TwitterFahe iha WhatsApp

Oekuse (www.mediaonetimor.co) –  Lamentasaun agrikultur sira iha Aldeia Sakato, Suku Nipane, Sub Rejiaun Pante Makasar, RAEOA (Rejiaun Administrativa Espesiál Oekuse Ambenu) ne’ebé la simu aimoruk rega pesti han estraga plantasaun, SRAPPF (Sekretária Rejionál Agrikultura  Pekuária Peskas no Floresta) RAEOA (Rejiuan Administrativa Espesiál Oe-cusse Ambenu), Filomena Sila, la simu pedidu eskrita to’o ohin loron.

“Kona-ba agrikultur sira iha Aldeia Sakato, Suku Nipane ne’ebé hatete sira presiza aimoruk rega pesti han estraga batar, to’o agora ami seidauk hetan pedidu eskrita husi sira”, Sekretaria SRAPPF RAEOA, Filomena Sila esplika kestaun ne’e ba Jornalista sira ne’ebé hala’o media tour durante loron tolu ba Oe-cusse hafoin organiza husi Asosiasaun Jornalista Timor-Lorosa’e, iha ninia knar fatin, Sesta, (24/01/2024).

Plantasaun batar agrikultur iha Sakato nian ne’ebé la buras tanba menus udan been.

Hatan pergunta Media ONE Timor kona-ba lamentasaun Xefi Suku Nipane, Pedro Eco la hetan resposta kona-ba aimoruk hodi rega mate pesti ne’ebé han estraga sira nia batar, Sekretaria Filomena esplika, Governu prontu atu ajuda bazeia ba pedidu ne’ebé hatama ba SRAPPF.

Katak Sekretária Filomena, durante ne’e SRAPPF sempre simu no atende kedas difikuldade ne’ebé komunidade sira hato’o liu hosi karta pedidu mai gabinete. Difikuldade tenki submeter ho eskrita. Inklui, difikuldade kona-ba pesti ne’ebé estraga komunidade nia plantasaun haree, batar no plantasaun sira seluk.

“Karta ne’ebé komunidade sira hakerek tenki mensiona hanesan, ezemplu; Ami komunidade ne’ebé hela iha bairu, aldeia no suku saida, tenki temi klaru. No karta pedidu ne’e tenki fó esplikasaun katak, ami (komunididade-red) presiza aimoruk rega mate pesti ne’ebé han estraga batar ka seluk tan”, hasara Sekretária Filomena hodi dehan, ida ne’e maka kontiudu husi karta pedidu ne’ebé tuir loloos hakerek husi komunidade hirak ne’ebé infrenta hela problema, hodi hato’o ba SRAPPF.

Sekretária Filomena esplika prosedur administrasaun nian katak, hafoin karta pedidu nian hetan rejistrasaun iha parte Gabinete SRAPPF, kontinua kedas ba Diretur Jerál SRAPPF maka sei hatutan ba Sekretária Filomena hodi hatun despaisu. Nune’e, pedidu kona-ba problema ne’ebé komunidade sira infrenta, kleur ka tarde SRAPPF sempre responde ba perkupasaun hirak ne’e.

Maibé, kona-ba pedidu husi Aldeia Sakato, Suku Nipane ne’ebé husu atu fornese aimoruk rega mate pesti estraga batar Sekretária Filomena dehan, Gabinete SRAPPF to’o agora la simu. Signifika,  durante ne’e entre komunidade ho autoridade lokál laduun iha liña koordenasaun kona-ba servisu hamutuk ho Extensionista sira ne’ebé koloka ona iha Suku Nipane.

Tanba hatutan Sekretária Filomena, iha tiha ona esplikasaun ba autoridade lokál ho ninia komunidade sira atu hato’o problema hirak ne’ebé sira infrenta iha idak-idak nia hela fatin tenki ho pedidu eskrita. Nune’e sai hanesan baze legál ba fornesementu sasán sira. Inklui, aimoruk pesti nian.

Sekretária Filomena dehan, forenesementu aimoruk pesti ne’ebé atu fornese ba komunidade uza hela orsamentu Estadu nian. Nune’e, gastus hotu-hotu presiza relatoriu hodi hatama fila fali ba Estadu. Ne’e parte ida husi responsabilidade ba gastus orsamentu Estadu nian. Maibé, kuandu autoridade lokál ho komunidade sira maka ko’alia verbal de’it, sei la hetan atendementu.

“Tanba, ha’u bai-bain esplika ba komunidade sira ne’ebé ke bainhira ba vizita sira, ha’u sempre hatete, bainhira Ita boot sira infrenta problema labele ko’alia verbál. Tanba ami presiza Ita boot sira nia pedidu, nu’udar baze legál ida ba ami.  Tanba aimoruk ne’ebé ami atu fornese ba Ita boot sira, ne’e Ita gasta hela osan estadu nian”, Sekretária Filomena dehan.

Aproveita oportunidade intervista ne’e, Sekretária Filomena esplika kona-ba Extensionista sira nia fungsaun. Katak, Extensionista iha RAEOA hamutuk nain 20. Maibé, kolokasaun ba kada suku 18 iha RAEOA, diferente. Ba suku ne’ebé boot Extensionista nain rua. Ba suku ne’ebé ki’ik nain ida de’it. Prezensa Extensionista iha suku, atu bele servisu hamutuk ho komunidade agrikultura sira.

Sekretária Filomena dehan, problema hirak ne’ebé komunidade sira hasoru tenki ko’alia ba Extensionista sira. Tenki servisu hamutuk. Inklui, halo karta proposta ba problema hirak ne’ebé agrikultur sira infrenta iha sira nia plantasaun.

Maibé atu tulun agrikultur RAEOA sira nia plantasaun, Sekretária Filomena esplika Governu rejiaun preve ona orsamentu iha tinan 2024 atu sosa fila fali adubu organiku ida ho naran AMO. Adubu organiku ne’ebé sosa husi nasaun Filipina ne’e sei uza iha kumesa hahú plantasaun to’o kolleta.

Hatan Jornalista kona-ba, nusa maka Governu la uza adubu organiku ne’ebé produs husi foin Sa’e Timoroan sira hanesan iha organizasaun Tilofe, ho lia fuan diplomasia Sekretária Filomena dehan, adubu organiku AMO ne’e halo tiha ona peskiza no tuir duni ho iklima iha Nasaun Timor-Leste nian.

“Iha tinan 2024 mos Ita preve osan atu sosa fila fali adubu organiku ida ho naran AMO. No mos  halo ona lansamentu fila rai hodi implementa adubu organiku AMO ne’e. Adubu ne’e sei uza hahú husi primeiru to’o koilleta. Orsamentu ne’ebé preve hela ne’e sei sosa 27 saset”, Sekretária Filomena deklara.

Lamentasaun Xefe Suku Nipane

Antes ne’e Xefe Suku Nipane, Pedro Eco ba Jornalista ne’ebé hala’o hela media tour iha Oe-cusse esplika difikuldade hirak ne’ebé sira hasoru mak la hetan aimoruk rega mate pesti ne’ebé han estraga sira nia plantasaun batar.

“Difikuldade diferente entre rai foho ho rai tasi. Suku Nipane ne’ebé rai tasi, asesu ba merkadu Estrada di’ak loos. So ke ita nia komunidade nia tos maka bain-bain ular oan (pesti-red) estraga hotu. No parte agrikultur rejiaun nian nunka lori aimoruk mai para rega”, Pedro Eco lamenta hodi hatutan.

Nu’udar autoridade lokál fó hatene beik-beik ona ba agrikultur rejiaun Oe-cusse nian. Maibé, tanba buat hotu-hotu dehan aimoruk laiha de’it, ita atu ba buka iha ne’ebé tan. Iha Suku Nipane mos iha Extensionista. Maibé to’o agora nunka mais atu mai ajuda.

Xefe Suku Nipane, Pedro Eco fó hela esplikasaun kona-ba Komunidade Sakato nia moris iha mudansa klimatika. ba Jornalista Media Tour sira.

Kona-ba buka alternativa seluk hanesan uza aimoruk tradisionál hodi hamate pesti han estraga batar, katak Pedro Eco sira seidauk iha kuñesementu kona-ba alternativa ne’e. Maibé agrikultur no autoridade lokál hamutuk ho lia nain sira, kuandu akontese pesti han estraga batar maka sira halibur malu oho animal hodi halo lulik de’it.

Xefe Suku Nipane ne’e esplika, ular oan ne’ebé estraga plantasaun batar ne’e ho han batar ninia tahan. Maka, batar tahan ne’ebé falun batar ninia ai hodi produs batar isin labele hala’o ninia funsaun. Batar ne’e isin laiha ona. Nune’e aimoruk rega ular (pesti-red) ne’e importante ba agrikultur batar sira.

Ho Maibé atu sustenta komunidade nia moris hafoin plantasaun batar kuandu hetan estraga, Xefe Suku Nipani Pedro hatete, agrikultur maka depende ona ba hakiak animál. Hanesan;  hakiak manu,  bibi, fahi no animál sira seluktan hodi sustenta moris loron-loron nian.

Ho la konsege koilleta tos, oinsa komunidade sustenta ekonomia familia uma laran iha Sakato? “Ami tenki hakiak animál para bele fa’an iha merkadu. Tanba, iha tempu bai loron naruk aihan kumesa menus, hodi afeita ba laiha rendementu atu sustenta família nia nesesidade. Liu-liu atu atende oan sira nia eskola mos laduun iha. Maka, alternativa seluk tenki hakiak animál”, hatan Xefe Suku Nipane, Pedro Eco.

Suku Nipane hola parte Sub Rejiaun Pante Makasar iha Kapitál RAEOA. Pante Makasar iha  suku sia. Maka hanesan;  Suku Bobocasse,  Costa (Pante Macassar), Cunha (Pante Macassar), Lalisuc,  Lifau, Naimeco, Taiboco no Suku Nipane.

Iha parte leste Oe-cusse nian, Suku Nipane, Aldeia Sakato fronteira ho Suku Wini ne’ebé nu’udar parte costa norte husi Distritu Timur Tengah Utara (TTU), Kefamananu, Provinsia Nusa Tenggara Timur (NTT), Repúblika Indonézia nian.

No Suku Nipane iha uma kain 518, ho totál populasaun husi dadus temporariu, maizu menus 2.000-resin. Suku Nipane iha aldeia sia mak hanesan; Aosnak, Bausiu, Soin, Oebone, Fatuputi, Sacato (Sakato), Fatuke, Mopo no Meobola. Ho badinas husi komunidade iha Sakato sai referensia ba aldeia seluk iha Timor laran tomak, ne’ebé balun nia uma nakonu de’it ho duut as to’o uma kakuluk.(Asesu Youtube/Facebook https://www.facebook.com/Media1Timor Media ONE Timor) 

Tags: adubu organikuExtensionistaPesti
Suzana Cardoso

Suzana Cardoso

Related Posts

No Content Available
Next Post
Diversifikasaun Ekonomia – Kriasaun Empregu, Prioridade Ba SECoop

Diversifikasaun Ekonomia - Kriasaun Empregu, Prioridade Ba SECoop

Ita nia komentariu konaba post ne'e.

TRENDING.

  • Igreja Katolika Bandu Rei Statua, TL Lasimu Sidadaun Nasaun Afeitadu Covid-19

    Igreja Katolika Bandu Rei Statua, TL Lasimu Sidadaun Nasaun Afeitadu Covid-19

    5 shares
    Share 2 Tweet 1
  • PR Ramos Horta-PM Xanana Kumprimenta Sultan Hassanal Liu Husi Secoms

    26 shares
    Share 10 Tweet 7
  • Veteranu Dudu Fila Hikas Ba Aman Maromak Nia Kadunan Santu

    50 shares
    Share 20 Tweet 13
  • Demokrasia Iha Odamatan ‘Government Of The People No Government By The People’

    53 shares
    Share 21 Tweet 13
  • Kazu Barak Kona-ba Disputa Rai, Realiza Sensibilizasaun Dekretu Lei

    111 shares
    Share 44 Tweet 28
Maiu 2025
S T Q Q S S D
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031  
« Abr    
Media ONE Timor

Ave Nicolao Lobato, Fatuhada, Dili, Timor-Leste

  • About us
  • Contact
  • Redasaun

© 2022 - All Rights Reserved. Media One Timor - Hosted by Kalohan.NET.

No Result
View All Result
  • Veranda
  • Arte
  • Desportu
  • Edukasaun
  • Ekonomia
  • Justisa
  • Mundu
  • Munisipiu
  • Notisias
  • Opiniaun
  • Politika
  • Saude

© 2022 - All Rights Reserved. Media One Timor - Hosted by Kalohan.NET.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In