(Reportajen Asistente Editor Marcelino Tomae/Editora Suzana Carsoso)
DILI (Media ONE Timor) – Hanoin fila fali eventu proklamasaun independensia iha loron 28 Novembru 1975 ne’ebé proklama hosi Saudozu Francisco Xavier do Amaral, eskola St. Paul Methodist School Timor-Leste (STPMSTL) Hera selebra hodi fó inspirasaun ba estudante sira nu’udar jerasaun kontinuador.
“Ami foti osan kas eskola nian ho montante 1,500.00 USD hodi realiza atividade haksoit tali. Tanba ita hatene katak iha tempu pasadu ita nia ema, luta ba nasaun ida ne’e. Nune’e, ohin loron Ita hetan libertasaun.”
Hateten Vise Diretora eskola STPMSTL Hera, Anarela do Carmo ba Jornalista bainhira akompaña estudante sira hala’o atividade haksoit tali iha Jardin 5 de Maiu Dili, Segunda, (28/11/2022). No iha parte seluk ida hosi estudante ESPMTL Sonya Anacleto Serra, moos espresa nia hanoin kona-ba loron ístoriku ne’e.
Hanesan hakerek ona iha istória katak, iha loron 28 Novembru 1975 liu bá Saudozu Francisco Xavier do Amaral nu’udar Prezidente Repúblika Demokratika Timor-Leste (RDTL) dahuluk hamutuk ho Nicolau Lobato nu’udar Primeiru-Ministru, inklui independensia no nasionalista Timoroan sira seluk proklama Unilateral Independensia RDTL iha Palasiu Governu, Dili.
Vise Diretora STPMSTL Anarela do Carmo esplika liutan, osan 1,500.00 USD ne’ebé uza ba selebarasaun loron proklamasaun RDTL ba dala-47 (28 Novembru 1975 – 28 Novembru 2022) hasai hosi STPMSTL Hera ninia osan.
Tanba hatutan Anarela, STPMSTL konsidera selebrasaun loron proklamasaun ne’ebé sai hanesan mata dalan ba luta na’in sira nia sakrifisiu ba ukun rasik aan dezde tinan 1975 to’o tinan 1999, presiza fó hanoin fila fali ba estudante sira nu’udar jerasaun kontinuador.
Luta ba ukun rasik aan durante tinan 24 nia laran tuir Anarela, estudante sira sei espresa liu hosi atividade haksoit tali. Tanba, atividade haksoit tali ne’e maka estudante sira sei imajina tuir de’it uluk luta na’in sira halai ho haksoit. To’o balu hetan kaptura husi militár Indonézia. Balu mate to’o ohin loron sira nia restus mortais seidauk hetan.
Atividade haksoit tali inisiativa rasik husi eskola. Partisipa iha atividade haksoit tali ne’e, estudante, mestri, servisu na’in, inklui kondutor no inan-aman hosi eskola STPMSTL. Prosesu haksoit tali maka hanesan; ema ida haksoit, ida seluk konta ba ema ida nia mate. Sira haksoit to’o 1.000 bazeia moos ba totál populasaun iha TL.
Vise Diretora ne’e konta, STPMSTL Hera harii iha tinan 2016. Kompostu husi ensinu baziku to’o Ensinu Sekundariu. Totál estudante tinan 2022, hamutuk na’in 550.
Iha Fatin hanesan reprezentante estudante STPMSTL, Sonya Anacleito Serra esplika, hanesan estudante orgullu bele partisipa iha atividade haksoit tali ida ne’e. Aumezmu tempu hodi komemora loron proklamasaun Independénsia, hodi hanoin sakrifisiu luta na’in sira nian iha momentu ne’eba.
“Agradese ba ami nia eskola. Tanba hasai ona osan rasik hodi realiza eventu ida ne’e. Atu ita hanoin fila-fali avo sira ne’ebé mak mate, iha tempu funu nia laran. To’o Ita ukun aan ohin loron, Ita halibur malu. Estudante no inan-aman bele hamnasa hodi goza ukun aan, ida entre ne’e maka halo atividade haksoit tali ne’e”, dehan Sonya. (Asesu Youtube/Facebook https://www.facebook.com/Media1Timor Media ONE Timor)
Ita nia komentariu konaba post ne'e.